Σεξουαλική Κακοποίηση - Παρενόχληση Παιδιών Ο Κίνδυνος Μπορεί Να Είναι Πολύ Κοντά…

Με αφορμή τα πρόσφατα γεγονότα της αποκάλυψης ενός ηλικιωμένου άντρα, ο οποίος φέρεται να παρενοχλούσε σεξουαλικά τις εγγονές του, κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό να τονιστεί για μια ακόμη φορά ότι ο κίνδυνος μπορεί να βρίσκεται πολύ κοντά στο παιδί. Μπορεί να είναι ένας άνθρωπος του στενού οικογενειακού ή και κοινωνικού περιβάλλοντος του παιδιού και να αποτελεί πρόσωπο το οποίο το παιδί (αλλά και η ευρύτερη οικογένεια) αγαπά και εμπιστεύεται.

Η κινητοποίηση της κοινότητας, όπως στο συγκεκριμένο περιστατικό, έχει μεγάλη σημασία. Τα παιδιά δεν είναι «ιδιοκτησία κανενός», όλοι και όλες έχουμε ευθύνη να υπερασπιστούμε τα δικαιώματά τους. Εάν κάποιο μέλος της κοινωνίας γνωρίζει ή έστω έχει βάσιμες υποψίες ότι ένα παιδί κακοποιείται οφείλει να μιλήσει στις αρμόδιες υπηρεσίες (όπως η Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή Για Τα Παιδιά S.O.S. 1056) προκειμένου να προστατευτεί το παιδί.

Επίσης η σωστή ενημέρωση και θωράκιση των παιδιών φαίνεται να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη του φαινομένου.

Αρχικά είναι σημαντικό να τονιστεί ότι ως σεξουαλική κακοποίηση των παιδιών ορίζεται η συμμετοχή (εμπλοκή) ενός παιδιού σε σεξουαλική δραστηριότητα την οποία δεν κατανοεί πλήρως ή για την οποία δεν είναι σε θέση να συναινέσει ή για την οποία δεν είναι αναπτυξιακά ώριμο ή η οποία παραβιάζει τους νόμους.  Η σεξουαλική κακοποίηση περιλαμβάνει δραστηριότητες που μπορεί να περιλαμβάνουν άγγιγμα, μπορεί όμως και όχι ενώ πολλές φορές φαίνεται να συνοδεύεται από συμπεριφορές δωροδοκίας, πίεσης και εξαναγκασμού.

Τα δεδομένα που μας δίνει η έρευνα λένε ότι:

• 1 στα 3 κορίτσια & 1 στα 5 αγόρια θα κακοποιηθούν σεξουαλικά πριν την ηλικία των 18 ετών (United Nations Children’s Fund, 2014)
• 1 στα 5 κορίτσια & 1 στα 10 αγόρια αναμένεται να πέσουν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης μέχρι την ενηλικίωση τους. (International Centre for Missing and Exploited Children, 2013)
• 2 στα 10 παιδιά στην Ελλάδα αναφέρουν ότι έχουν υποστεί μία εμπειρία σεξουαλικής βίας κατά τη διάρκεια της ζωής τους. (Επιδημιολογική έρευνα BECAN 2013 – Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού)

Ωστόσο τα επίσημα στατιστικά δεν είναι αντιπροσωπευτικά καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών που κακοποιούνται δεν το αναφέρουν ποτέ.

Καθώς δεν υπάρχουν στατιστικά σημαντικές αναφορές των περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης - παραμέλησης παιδιών είναι ιδιαίτερα δύσκολο να καταλήξουμε σε ένα συγκεκριμένο προφίλ ατόμων που κακοποιούν σεξουαλικά παιδιά. Στην πραγματικότητα, μπορεί να είναι ο οποιοσδήποτε ή η οποιαδήποτε. Άρα δεν υπάρχει καμία ασφαλής τεχνική να εντοπιστεί ένας πιθανός κίνδυνος για τα παιδιά και άρα να κρατήσουμε τα παιδιά μακριά από αυτόν / αυτή.

Το ενδιαφέρον των γονιών θα πρέπει να στραφεί στη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των παιδιών και σε συμβουλές πρόληψης, τα οποία θα βοηθήσουν τα παιδιά να αναγνωρίσουν τον κίνδυνο και να ζητήσουν βοήθεια.

Συμβουλές Προς Τα Παιδιά

• Ό,τι και αν έχεις κάνει κανένας, καμία δεν έχει δικαίωμα να σε χτυπήσει, να σε βρίσει ή να σε αγγίξει με τρόπο μυστικό
• Μυστικός τρόπος αγγίγματος είναι να σε αγγίξει στις περιοχές που κρύβει το εσώρουχο σου, το στήθος σου ή το στόμα σου και να σου ζητήσει να το κρατήσεις μυστικό (σημείωση. Προσέξτε ότι μιλάμε για μυστικό άγγιγμα και όχι για κακό. Αυτό γιατί σε πολλές περιπτώσεις το «άγγιγμα» προέρχεται από πρόσωπο που το παιδί αγαπάει και άρα δεν το εκλαμβάνει ως κακό).
• Μυστικά που με κάνουν να ντρέπομαι, να φοβάμαι ή να μην μπορώ να κοιμηθώ τα βράδια δεν υπάρχουν. Μυστικά από τη μαμά, το μπαμπά ή τη δασκάλα επίσης δεν υπάρχουν.
• Έχεις κάθε δικαίωμα να αρνηθείς κάτι που σε κάνει να νοιώθεις άβολα

Επίσης συζητήστε με τα παιδιά, εναλλακτικές φράσεις που μπορούν να φωνάξουν σε περίπτωση που κάποιος αποπειραθεί να τα κακοποιήσει.

Τέλος προσπαθήστε να αποφύγετε την φράση «Μην Αφήνεις Κανένα Να Σε Αγγίζει». Ενδέχεται να μπερδέψει τα παιδιά ότι έχουν μερίδιο ευθύνης σε περίπτωση που κάποιος τα παρενοχλήσει. Προτιμήστε εναλλακτικά τη φράση «Δεν έχει κανένας δικαίωμα να σε αγγίζει».

«Το Χαμόγελο του Παιδιού» διαχρονικά δίνει έμφαση στο φαινόμενο της Σεξουαλικής Κακοποίησης των Παιδιών, ένα φαινόμενο που αποτελεί θέμα Δημόσιας Υγείας κι έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά με βασικότερο εξ αυτών το γεγονός ότι δεν καταγγέλλεται.

Με αφορμή το συγκεκριμένο περιστατικό τονίζουμε και πάλι τη σημασία των προτάσεων μας για την πρόληψη και αντιμετώπιση της σεξουαλικής κακοποίησης. Τις προτάσεις μπορείτε να τις δείτε εδώ