Πριν χτυπήσει το κουδούνι: Social Media και χρήση από τους μαθητές και τις μαθήτριες

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή αλλιώς τα social media όπως χρησιμοποιείται ευρέως ο αγγλικός όρος χρησιμοποιούνται τόσο από παιδιά όσο και από μεγάλους. Η ανάπτυξη και η αύξηση τους είναι ραγδαία προσφέροντας στους χρήστες απεριόριστες δυνατότητες και επιλογές. Για πολλούς ανθρώπους αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής ενημέρωσης και κοινωνικής συνδιαλλαγής. Η πρόσβαση είναι εύκολη και άμεση, καθώς μπορεί να γίνει από παντού, όπως από υπολογιστές, κινητά, tablet.

Ιδιαίτερα διαδεδομένη είναι η χρήση τους από τα παιδιά και τους εφήβους. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι εργαλεία πολύ δελεαστικά στο σχεδιασμό τους που ανάλογα με τη χρήση που γίνεται μπορεί να έχει τόσο θετικές όψεις όσο και αρνητικές. Οι θετικές πλευρές του εργαλείου αφορούν τη διευκόλυνση στην επικοινωνία, την εύρεση πληροφοριών, την εκπαίδευση, την ενημέρωση σε θέματα που άπτονται των ενδιαφερόντων των μαθητών και των μαθητριών, το οποίο έχει ιδιαίτερα οφέλη στην ανάπτυξη και την ενίσχυση της διαδικασίας της μάθησης.

Τα παιδιά αλλά κυρίως οι έφηβοι χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για ανταλλαγή μηνυμάτων, παιχνίδια, βιντεοκλήσεις, ανάρτηση φωτογραφιών. Ο τρόπος που συνδέονται οι άνθρωποι στα social media έχει επαναπροσδιορίσει τον τρόπο που χτίζονται οι διαπροσωπικές σχέσεις (Badri, Nuaimi, Guang, Rashedi, 2017). Τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνούν με φίλους, να μοιράζονται φωτογραφίες και βίντεο, να ανταλλάσσουν ιδέες και απόψεις άμεσα και γρήγορα.

Με τη ραγδαία αναβάθμιση και εμφάνιση νέων σελίδων κοινωνικής δικτύωσης οι γονείς τις πιο πολλές φορές δεν μπορούν να ακολουθήσουν την εξέλιξη της τεχνολογίας, με αποτέλεσμα οι νέοι να βρίσκονται πάντα ένα βήμα πιο μπροστά. Η αβεβαιότητα είναι πιθανό να οδηγήσει σε σκέψεις, όπως το διαδίκτυο μονό κακό προκαλεί (O’Keeffe, 2016). Η συχνότητα παραμονής στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης είναι αυξημένη, το οποίο προβληματίζει ιδιαίτερα τους γονείς όπου τις περισσότερες φορές μπορεί να αγνοούν τη δραστηριότητα των παιδιών στα μέσα αυτά. Μια αιτία που ένα παιδί μπορεί να κάνει κακή χρήση του διαδικτύου είναι όταν δεν βρίσκεται στην κατάλληλη ηλικία για να αναγνωρίσει και να προστατευτεί από τους κινδύνους ή όταν δεν έχει λάβει την κατάλληλη ενημέρωση (O’Keeffe, 2016).

Η εφηβεία είναι η ομάδα που θα προσαρμοστεί πιο γρήγορα στη νέα τεχνολογία, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι πιθανότητες να έρθει σε επαφή με τους κινδύνους ( Valkenburg & Peter,2011). Συγκεκριμένα, η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, με παράλληλη παραμέληση της πραγματικής ζωής μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στη συμπεριφορά. Για παράδειγμα, ο/η έφηβος/η μπορεί να μην χαίρεται ή να μην επενδύει σε σχέσεις στην πραγματική ζωή αλλά να νοιάζεται μόνο για την επικοινωνία με τους διαδικτυακούς φίλους. Τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν αφορούν την κοινωνική απομόνωση, συμπεριφορές εξάρτησης, χαμηλή επίδοση στο σχολείο και την υιοθέτηση αρνητικών αξιών και πεποιθήσεων όπως ο ηλεκτρονικός εκφοβισμός (Al Sayigh, 2013).

Αν και υπάρχουν αρκετές ανησυχίες σχετικά με τη χρήση των social media από τους μαθητές και τις μαθήτριες, το διαδίκτυο δεν μπορεί να βγει από τη ζωή των νέων. Η απαγόρευση της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να μην βοηθήσει στην προστασία των παιδιών. Σύμφωνα με έρευνα 71% των εφήβων έχουν εμπλακεί σε εφαρμογές όπως το Facebook, Instagram, Snapchat και το Twitter και 56% των εφήβων 13-17 ετών είναι συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο αρκετές ώρες ή συνεχόμενα (Pew Research Center, 2015). Επομένως, οι μαθητές και οι μαθήτριες μέσα από τις παρέες τους μπορούν να έρθουν σε επαφή ή να εμπλακούν με τις παραπάνω εφαρμογές. Αυτό που προέχει είναι η ασφάλεια των παιδιών, η οποία δεν έρχεται με την αποκοπή από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά μέσα από την ενημέρωση για τους κινδύνους που μπορεί να συναντήσουν και την εκπαίδευση στην αντιμετώπιση τους.

Για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία ή διευκρίνιση μπορείτε να καλέσετε στην «Ευρωπαϊκή Γραμμή Υποστήριξης Παιδιών 116111» ώστε να συζητήσετε με έναν ψυχολόγο όλα αυτά που μπορεί να σας απασχολούν σε σχέση με το παιδί σας.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Al Sayigh, F., 2013. The Impact of Social Media on UAE Society Retrieved from http://www.ecssr.ac.ae/ECSSR/print/ft.jsp?lang=en&ftId=/FeatureTopic/Fatma-AlSayegh/FeatureTopic_1698.xml in Badri, M., Al Nuaimi, A., Guang, Y., & Al Rashedi, A. (2017). School performance, social networking effects, and learning of school children: Evidence of reciprocal relationships in Abu Dhabi. Telematics and Informatics.

Badri, M., Al Nuaimi, A., Guang, Y., & Al Rashedi, A. (2017). School performance, social networking effects, and learning of school children: Evidence of reciprocal relationships in Abu Dhabi. Telematics and Informatics.

O’Keeffe, G. S. (2016). Social media: challenges and concerns for families. Pediatric clinics of North America, 63(5), 841-849.

Pew Research Center (2015). Teens relationships survey. Washington, DC: Berkman. Retrieved from http://www.pewinternet.org/2015/04/09/teens-social-ediatechnology-2015/

Valkenburg, P. M., & Peter, J. (2011). Online communication among adolescents: An integrated model of its attraction, opportunities, and risks. Journal of adolescent health, 48(2), 121-127.