Η σημασία της δράσης της Δημιουργικής Απασχόλησης στα Νοσοκομεία

Η δράση της Δημιουργικής Απασχόλησης του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού», υλοποιείται από επαγγελματίες ψυχικής υγείας και ειδικούς παιδαγωγούς, από τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του Οργανισμού, όπου σε συνεργασία με τους θεσμικούς φορείς και το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, τα τελευταία 27 χρόνια, έχει βρεθεί με υπευθυνότητα και φροντίδα, ενεργά δίπλα σε 85.959 παιδιά, που για μεγάλα ή μικρότερα χρονικά διαστήματα, βρίσκονται στο Νοσοκομείο. Για κάποια παιδιά, λόγω της σοβαρότητας της ασθένειας τους, κρίνεται απαραίτητη η νοσηλεία τους για μεγάλα χρονικά διαστήματα, γεγονός που τους στερεί την δυνατότητα ενασχόλησης τους με δραστηριότητες που αντιστοιχούν στην ηλικία τους.

Σύμφωνα με έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί, σε αυτές τις περιπτώσεις, η προσπάθεια δεν πρέπει να επικεντρώνεται μόνο στην σωματική θεραπεία, αλλά είναι επιτακτική ανάγκη να φροντιστεί και να ενισχυθεί η ψυχική και συναισθηματική κατάσταση του παιδιού.

Για τα παιδιά που νοσηλεύονται στο νοσοκομείο, το παιχνίδι είναι ζωτικής σημασίας για να εκφραστούν και να αναπτύξουν την προσωπικότητα τους. Θεωρητικοί μελέτησαν τη σχέση μεταξύ του περιβάλλοντος και της συμπεριφοράς των παιδιών σε σχέση με το παιχνίδι, δίνοντας μια εμπεριστατωμένη εικόνα της δυναμικής και της σημασίας του παιχνιδιού. Υποστηρίζουν πως όχι μόνο το παιδί θα πρέπει να μεγαλώνει σ’ ένα περιβάλλον πλούσιο σε ερεθίσματα, αλλά θα πρέπει ακόμα να είναι ικανό να το εξερευνά και να αλληλεπιδρά μαζί του. Η κατάκλιση περιορίζει σημαντικά τις δυνατότητες για εξερεύνηση και αλληλεπίδραση με το περιβάλλον. Η κατάκλιση μπορεί να διαφοροποιήσει την αίσθηση του χρόνου. Η αντίληψη του χρόνου ωστόσο είναι σημαντική, καθώς επιτρέπει όλες τις δραστηριότητες και το προσανατολισμό σε σχέση με το περιβάλλον. Το παιχνίδι έχει αποδειχθεί πως βοηθά να ξεπεραστούν οι επιζήμιες επιδράσεις της ακινησίας (Miller, et al., 2009).

Τα οφέλη του παιχνιδιού στα νοσοκομεία (Boucher, Downing, & Shemilt, 2014; Phillips, 2013):

• Το παιχνίδι μπορεί να αποτελεί ένα μέσο διά του οποίου η εμπειρία της νόσου μπορεί να γίνει κατανοητή και να αντιμετωπισθεί ευκολότερα. Το παιχνίδι στο νοσοκομείο εξασφαλίζει ένα είδος σύνδεσης με το οικείο, φιλικό περιβάλλον του σπιτιού
• Βοηθά στη δημιουργία αισθημάτων φυσιολογικότητας: η συνηθισμένη ζωή του παιδιού συνεχίζεται και στον άγνωστο χώρο του νοσοκομείου. Η αίσθηση μίας «φυσιολογικής» ζωής στο περιβάλλον του νοσοκομείου μπορεί να καταπραΰνει το άγχος των μικρών ασθενών και να αποσπάσει τυχόν άσχημες σκέψεις
• Παρέχει διέξοδο για συναισθήματα και ματαιώσεις: όλα τα αρνητικά συναισθήματα που μπορεί να συνοδεύουν ένα παιδί κατά την είσοδο και τη νοσηλεία του στο νοσοκομείο, μπορούν να «μεταμορφωθούν» μέσα από το παιχνίδι.
• Ελαττώνει τη δυσφορία και το άγχος
• Βοηθά το παιδί να διατηρήσει την αυτο-εκτίμηση και την αυτοπεποίθησή του, και με αυτό τον τρόπο να νιώθει ότι μπορεί να έχει τον έλεγχο της όλης κατάστασης
• Το παιχνίδι μπορεί να βοηθήσει τον μικρό ασθενή να εξοικειωθεί με αυτές τις ιατρικές διαδικασίες και να μάθει πως ακριβώς γίνονται, ώστε να ελαττωθεί ο φόβος του και να βοηθηθεί η προσαρμογή του.
• Διευκολύνει την επικοινωνία ανάμεσα στα παιδιά. Το παιχνίδι είναι ένα εξαιρετικό μέσο επικοινωνίας και ανάπτυξης κοινωνικών σχέσεων και αλληλοβοήθειας
• Δίνει χαρά και διασκεδάζει
• Η επιδέξια χρήση του παιχνιδιού μπορεί να διευκολύνει και να επιταχύνει την
  ανάρρωση του παιδιού, παρέχοντας στο παιδί μία ασφαλή διέξοδο για να εκφράσει τους φόβους και τις φαντασιώσεις του.

Εν κατακλείδι, το παιχνίδι είναι και πρέπει να είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής ενός παιδιού. Η ενασχόληση με τα παιδιά στο νοσοκομείο βασίζεται στην άποψη που ισχυρίζεται ότι ο ασθενής είναι πρώτα από όλα παιδί. Η επένδυση στην ψυχική του ευεξία θα βοηθήσει τον ίδιο και τους γονείς του να αντιμετωπίσουν καλύτερα την ασθένειά του και τη νοσηλεία του. (Hana, Galit, & Maskit, 2003).

«Το Χαμόγελο του Παιδιού» και το διεπιστημονικό του προσωπικό, θα συνεχίσει να βρίσκεται καθημερινά δίπλα σε κάθε παιδί και την οικογένειά του, που χρειάζεται στήριξη.

Βιβλιογραφικές αναφορές:

Boucher, S., Downing, J., & Shemilt, R. (2014). The role of play in children's

     palliative care. Children, 1(3), 302–317. https://doi.org/10.3390/children1030302

Hana H., Galit B. Μ., & Maskit, S. (2003). The world of the child: a world of play  

     even in the hospital. Journal of pediatric nursing, 18(3), 209-214.

     https://www.pediatricnursing.org/article/S0882-5963(03)00027-7/fulltext

Miller, K., Rodger, S., Bucolo, S., Wang, X. Q., & Kimble, R. M. (2009). Multimodal

     distraction to relieve pain in children undergoing acute medical procedures.

     Chinese journal of burns, 25(5), 352-356.

     https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19951557/

Phillips, N. (2013). Berry and Kohn’s operating room technique (12th ed.). Elsevier.