​«Το άκουσε όμως στις ειδήσεις!»

Χρήσιμες συμβουλές για το πώς να μιλήσετε στα παιδιά σας για τραγικά γεγονότα που άκουσαν στις ειδήσεις

Πάντα στην τηλεόραση και στις ειδήσεις υπήρχαν θέματα τραγικά για μια περιοχή, που γέμιζαν φόβο και ανησυχία τον κόσμο. Ειδήσεις όπως η μυστηριώδης εξαφάνιση ενός παιδιού, δολοφονία , εγκληματικές επιθέσεις ή τρομοκρατικές ενέργειες. Τα πρόσφατα γεγονότα στο Παρίσι ή στην Τουρκία, η υπόθεση της δολοφονίας της ανήλικης στην Αγία Βαρβάρα, η δολοφονία ενός ανθρώπου έξω από ένα σχολείο είναι μόνο μερικές από αυτές. Πλέον το διαδίκτυο καθιστά αυτές τις πληροφορίες και ειδήσεις άμεσα προσβάσιμες στον καθένα ακόμη και στα μικρά παιδιά. Πολλές φορές οι γονείς / κηδεμόνες επιλέγουν να κλείσουν την τηλεόραση ή να περιορίσουν την πρόσβαση στο διαδίκτυο και ως εκ τούτου να αποκόψουν τα παιδιά από την πληροφορία. Η καθημερινή παρουσία ψυχολόγων του οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού» στα σχολεία δείχνει ότι η συγκεκριμένη πρακτική δεν είναι αποτελεσματική καθώς τα παιδιά στις οικογένειές τους έχουν διαφορετικό επίπεδο πληροφόρησης και όταν συναντιούνται στο σχολείο, ακόμη και στο νηπιαγωγείο, ανταλλάσουν τις πληροφορίες που έχουν και μάλιστα όποιο κενό έχουν το καλύπτουν με την φαντασία τους, πολλές φορές με σενάρια που μεγεθύνουν τον φόβο και τον πανικό. Το αποτέλεσμα είναι ένα: δεν είναι δυνατό να αποκόψεις τα παιδιά από την πληροφορία.

Είναι χρήσιμο να γίνει συζήτηση πάνω σε αυτά τα γεγονότα από τους γονείς, καθώς μια τέτοια συζήτηση θα τα διευκολύνει να καταλάβουν τι έχει συμβεί, να αισθανθούν ασφάλεια και να διαχειριστούν τα συναισθήματα ή τους φόβους που τους έχει γεννήσει. Για παράδειγμα πολλά παιδιά στο άκουσμα τέτοιων γεγονότων φοβούνται ότι το ίδιο θα συμβεί στα ίδια ή σε κάποιον/ κάποια στην οικογένεια τους.

Ο Σύλλογος Αμερικανών Ψυχολόγων (American Psychological Association) συμβουλεύει τους γονείς:

- Πριν μιλήσετε στα παιδιά σας , προετοιμάστε τι θα πείτε. Κάντε μια πρόβα στον καθρέφτη ή σε κάποιον άλλο ενήλικα για το τι θα πείτε στο παιδί.
- Βρείτε την κατάλληλη, ήρεμη στιγμή για να μιλήσετε
- Μοιραστείτε και τα δικά σας συναισθήματα με το παιδί σας. Το να εκφράσετε τα συναισθήματα σας, πιθανά να διευκολύνει και το παιδί να εκφράσει τα δικά του.
- Πείτε την αλήθεια, χωρίς απαραίτητα να μπείτε σε λεπτομέρειες για το συμβάν. Εάν παραποιήσετε ή αποκρύψετε την αλήθεια, τα παιδιά θα το μάθουν και θα τους προκαλέσει μεγαλύτερο άγχος και φόβο. Επίσης θα διαταραχτεί η εμπιστοσύνη τους απέναντι σας.
- Το «Δεν Ξέρω» είναι μια ασφαλής και αποδεκτή απάντηση στις ερωτήσεις που σας κάνει το παιδί και δεν ξέρετε τι να απαντήσετε. (π.χ Γιατί το έκανε αυτό; Το «δεν ξέρω» είναι αποδεκτή απάντηση). Στο σημείο αυτό θα μπορούσατε να εστιάσετε την ανάγκη του παιδιού να έχει αυτή την πληροφορία («γιατί θα ήθελες να ξέρεις κάτι τέτοιο») ή ακόμα και να εκφράσει τα συναισθήματα του («δεν το ξέρω αυτό, αλλά εσύ πως αισθάνεσαι γι’ αυτό)

«Το Χαμόγελο του Παιδιού» συμβουλεύει επίσης τους γονείς:
- Βεβαιώστε τα παιδιά ότι είναι ασφαλή κοντά σας και ότι δεν κινδυνεύουν.
- Εάν το τραγικό γεγονός έχει ως θύμα το παιδί επιβεβαιώστε του ότι το παιδί δεν φταίει σε τίποτα και ότι και αν έχει συμβεί, κανένας δεν έχει δικαίωμα να φερθεί άσχημα σε ένα παιδί.
- Ενθαρρύνετε το παιδί να σας ρωτήσει όποια απορία έχει
- Αποφύγετε να διατάραξετε την ρουτίνα του παιδιού (σχολείο, εξωσχολικές δραστηριότητες)

Αναφορικά με το ποιες ηλικίες είναι κατάλληλες για αυτές τις συζητήσεις, η απάντηση είναι ότι εφόσον το παιδί έχει την πληροφορία ή ρωτήσει, είναι σε θέση να κάνει και αυτή την συζήτηση.

Σε περίπτωση που στο τραγικό γεγονός υπάρχουν και άνθρωποι που έχασαν την ζωή τους δείτε εδώ

Επίσης μπορείτε να δείτε και την σχετική διαδικτυακή εκπομπή ΡΩΤΑ ΤΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟ "Διαχείριση του πένθους: Τι να πω στο παιδί μου;" Εδώ

Για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία ή διευκρίνιση μπορείτε να καλέσετε στην «Ευρωπαϊκή Γραμμή Υποστήριξης Παιδιών 116111» ώστε να συζητήσετε με έναν ψυχολόγο όλα αυτά που μπορεί να σας απασχολούν σε σχέση με το παιδί σας

Βιβλιογραφία
American Psychological Association (2015). How to talk to children about difficult news. Ανακτήθηκε 4 Μαΐου, 2017 από http://www.apa.org/helpcenter/talking-to-children.aspx
Mayo Clinic (2015). Helping children cope: Tips for talking about tragedy. Ανακτήθηκε 4 Μαΐου, 2017 από http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/childrens-health/in-depth/helping-children-cope/art-20047029